Op 31 augustus heropende de Heilig Kruiskerk in Boekhoute de deuren als multifunctionele ontmoetingsruimte waar plaats is voor een kinderopvang, een evenementenzone en tentoonstellingsruimte. Daarnaast werd ook de mogelijkheid behouden om liturgische diensten te organiseren. Een uniek herbestemmingstraject dat van de Heilig Kruiskerk dé nieuwe ontmoetingsplek maakt waar zowel jonge als oud Boekhoutenaren graag aanmeren en thuiskomen.
Foto's: Andreas Rijckaert
In 2016 lanceerde de Vlaamse overheid een oproep voor de herbestemming van kerken. Bij de gemeente Assenede werd niet getwijfeld om een project in te dienen. Door de groei aan jonge gezinnen was er nood aan extra kinderopvang. Bovendien wordt de Heilig Kruiskerk van Boekhoute geflankeerd door twee aanpalende scholen waar vandaag geen ruimte is voor buitenschoolse opvang. De keuze om een project in te dienen om de Heilig Kruiskerk om te vormen tot ruimte voor buitenschoolse kinderopvang was logisch.
Intensief traject
Na een intensief traject - begeleid door Veneco en het Projectbureau Herbestemming Kerken - werd een uitgewerkt dossier opgeleverd. Dat resulteerde in een eerste voorstel. Uiteindelijk werd gekozen om een ‘design & built-traject’ op te starten. Veneco schreef een wedstrijdformule uit en onder begeleiding van een externe jury werd gekozen voor het ontwerp van ‘Generiek & Domus’. Een jong team dat erin slaagde de historische context te combineren met een toekomst als multifunctionele ontmoetingsruimte waar plaats is voor een kinderopvang, een ontmoetingsplek een tentoonstellingsruimte en dat allemaal met het behoud van de liturgische functie van de kerk. Eind juni van 2023 startte de verbouwing, een jaar later heropent de Heilig Kruiskerk de deuren als multifunctionele ontmoetingsruimte.
Vier functies
Het gebouw combineert vier functies. Wanneer de kinderopvang sluit, krijgen buurtbewoners, kerkfabriek, school en andere geïnteresseerden de mogelijkheid de kerk te gebruiken als evenementenzone met tribune. Zo is er niet enkel ruimte voor misvieringen, maar ook voor grotere religieuze (doop, huwelijk, begrafenis) en niet-religieuze evenementen (theater, concert, film).
Het omvormen van de kerk tot een multifunctioneel gebouw moet als een katalysator werken om jong en oud, inwijkelingen en oudgedienden, gelovig en ongelovig, … samen te brengen. Een plek waar de Boekhoutenaren kunnen thuiskomen. Zo krijgt het vissersdorp Boekhoute opnieuw een haven.
Uniek concept
Om tegemoet te komen aan de verschillende eisen op vlak van brandveiligheid, klimatisatie en akoestiek, werd de kinderopvang als een afgesloten object in de kerk geplaatst. Met de verdieping (het doksaal of het scheepsdek of de havenkade) wordt een nieuwe beleving van de kerk geïntroduceerd met doorzichten in quasi alle richtingen. Verwijzend naar het schilderij van de Sint-Hiëronymus (de patroonheilige der schoolkinderen) in zijn studeervertrek van Antonello da Messina, vormt dit object een lichtpunt waar de aandacht van de toeschouwer naartoe wordt geleid. Het volume nodigt uit om te ontdekken en is speels in haar eenvoud. Een kunstwerk van de Asseneedse kunstenaar Wim Ricqourt zorgt voor extra cachet.
Omgeving
De komende maanden wordt ook werk gemaakt een speeltuin voor de buitenschoolse opvang ter hoogte van de zuidelijke gevel. Hiervoor krijgt de bestaande groenzone een aangepaste inrichting.
Online reservatiesysteem
Dit najaar kunnen Asseneedse verenigingen en burgers een nieuwe zaal reserveren via het online reservatiesysteem reservaties.assenede.be. Het gaat om een polyvalente ruimte in de kerk van Boekhoute.
De voorzieningen omvatten:
- Polyvalente ruimte met berging: 210 m²
- Keuken: 15 m²
- Sanitaire ruimte: 25 m²
De ruimtes voor de buitenschoolse kinderopvang en de tentoonstellingsruimte zijn niet beschikbaar voor gebruik door derden.
Geschiedenis Heilig Kruiskerk
De Heilig Kruiskerk werd reeds vermeld in een charter van 964. De huidige parochiekerk werd opgericht onder pastoor Lefèvre in 1866-1868 naar ontwerp van architect E. de Perre-Montigny (Gent) ter vervanging van de door brand vernielde oude kerk, die na de godsdiensttroebelen in de 17de eeuw heropgebouwd was. De kerk werd ingewijd op 21 september 1868. Na de zware oorlogsschade van 19 september 1944 door het dynamiteren van de toren, werd de Heilig Kruiskerk in 1950 hersteld door de bouw van een nieuwe westtoren met portaal en doopkapel onder leiding van architect A.R. Janssens.
Bron: Inventaris Onroerend Erfgoed
Info
Communicatiedienst, 09 341 95 97, communicatie@assenede.be
Schepen Servaas van Eynde, 0495 807 280